Uwagi dotyczące projektu nowelizacji rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

07 października 2008

KAPE S.A. od bardzo dawna niezmiennie stoi na stanowisku że:

-       Sposób ustanowienia wymagań wskazuje, że nie wykonano żadnych analiz w tym zakresie, ani nawet porównań propozycji ze standardami w innych krajach UE, choćby w celu zdobycia orientacji, w jaki sposób i na jakim poziomie warunki takie stawia się w innych krajach. Propozycja nowelizacji wymagań znacząco odbiega w sposób niekorzystny od trendów w tym zakresie w UE.

-       Postawione w zaproponowany sposób wymagania są na zbyt niskim poziomie z wielu powodów. Zarówno z uwagi na wzrostowy trend cen energii i jej nośników i związany z tym wzrost obciążenia gospodarstw domowych kosztami energii, jak również zobowiązania Polski na arenie międzynarodowej i w ramach Unii Europejskiej w zakresie wzrostu efektywności energetycznej i ochrony klimatu Ziemi. Ponadto nie wymuszają inicjatywy i konkurencji po stronie projektantów i developerów w zakresie projektowania energooszczędnego i podnoszenia jakości oferty.

-       Jest niezrozumiałe i zastanawiające, dlaczego wymagania dotyczące granicznych wartości U_max dla budynków nowych są utrzymywane ciągle na niższym poziomie niż dla budynków istniejących poddawanych termomodernizacji w ramach ustawy o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych, stosowanych co najmniej do 2001 roku. Jest to tym bardziej niezrozumiałe, iż powszechnie wiadomo, że podniesienie standardu energetycznego budynku na etapie projektowania i budowy jest wielokrotnie tańsze niż konieczne w okresie późniejszym podniesienie standardu energetycznego (termomodernizacja) budynku istniejącego.

-       Uważamy, że należałoby podnieść wymagania w zakresie granicznych wartości U_max dla przegród zewnętrznych, w tym w szczególności dla okien. Zaproponowane wielkości są za niskie i okna o zadanych wymaganiach będą trudnodostępne na rynku.

Korzystniejsze byłoby wprowadzenie oddzielnych wymagań dotyczących granicznych wartości U_max dla przegród szklanych tym bardziej, że w innym miejscu projektu rozporządzenia wprowadzono wymagania dotyczące granicznych wartości udziału powierzchni okien w budynku. Zatem przegrody szklane z założenia i tak muszą być inaczej klasyfikowane niż okna.

-       Uważamy, że powinny wzrosnąć wymaganie z par. 151 dot. minimalnych sprawności odzysku ciepła. Zaproponowana wielkość 50% jest wielkością poddającą w wątpliwość zasadność stosowania tego typu urządzeń z punktu widzenia efektywności energetycznej i spowoduje, że na polskim rynku „upychane” będą urządzenia wycofywane z innych rynków europejskich.

-       Podobny do wyżej wymienionego problem dotyczy również technologii ścian jednowarstwowych, które spełnią wymogi określone w rozporządzeniu, a których stosowanie przy obecnym poziomie cen energii i uzależnienia energetycznego Polski powinno być traktowane jako anachronizm.

Jednocześnie przepraszamy, że uwagi są natury ogólnej i nie obejmują wielu innych problematycznych kwestii, ale nie byliśmy w stanie w tak krótkim czasie zająć się tymi tematami szczegółowo.

 

 

Uważamy, że bardzo niekorzystna była praktycznie całkowita zmiana koncepcji rozporządzenia w stosunku do wersji, która była prezentowana w środowisku i omawiana od prawie 2 lat. Pospieszne przygotowanie praktycznie w całości nowego rozporządzenia znalazło wyraźne odbicie w treści i jakości zaproponowanej metodyki i zapisów.

Liczba i lista uwag to tego rozporządzenia jest praktycznie podobna, jak do pierwszych wersji rozporządzenia pierwszy raz prezentowanego ok. 2 lata temu, zatem można uznać, że na podobnym etapie opracowywania jest poddawane obecnej analizie rozporządzenie.

Bardzo niedobrze stało się, że prace Ministerstwa Infrastruktury nie koncentrowały się na poprawie niedoskonałości poprzedniego projektu, tylko na opracowaniu projektu całkowicie nowego. Można przypuszczać, również analizując treść nowego rozporządzenia, że w znaczącej mierze posłużyło to przede wszystkim realizacji ambicji autorów, a nie uzyskaniu lepszego produktu, co bez uzasadnienia i potrzeby przesunęło w czasie termin opublikowania rozporządzenia, jak również spowodowało poniesienie dodatkowych całkowicie nieuzasadnionych kosztów. Proponowane rozporządzenie nie wydaje się być ani prostsze ani jaśniejsze w swej treści od przedstawionego wcześniej.

Przedstawienie pełnej listy uwag jest z praktycznych względów niemożliwe z uwagi na ich ilość i ciężar merytoryczny. Uwagi dotyczyć będą zatem kwestii wyłącznie zasadniczych i bardziej ogólnych w swym charakterze.

-       Rozporządzenie w swych zapisach wprowadza bardzo dużą dowolność i uznaniowość przyjmowania do obliczeń wielu parametrów i danych wyjściowych do obliczeń w szeroko dopuszczonych przepisami rozporządzenia granicach. Pozostawia to bardzo duże możliwości dla osób wykonujących świadectwa w zakresie naciągania wyników i manipulowania wielkościami charakteryzującymi jakość energetyczną budynków, co ostatecznie prowadzić będzie do zafałszowywania świadectw energetycznych.

-       Bardzo dużym i poważnym błędem wydaje się być rezygnacja z podawania na świadectwie klas energetycznych przy pomocy oznaczeń literowych (od A go G). Klasy energetyczne kwantyfikują jakość energetyczną budynku (podobnie do ocen w szkole), przez co stają się zrozumiałe i nabierają znaczenia dla osób, które nie są obeznane z zagadnieniami efektywności energetycznej w budynkach.

Zaproponowana metoda mogłaby być natomiast prawdopodobnie z powodzeniem zastosowania np. w Danii, gdzie budynki poddawane są certyfikacji od roku 1991 i występuje powszechna znajomość zagadnień efektywności energetycznej. Zaproponowana skala liniowa nie będzie dla przeciętnego obywatela nieść ze sobą żadnej wiadomości, ani treści i nie będzie stanowić żadnej oceny, a świadectwo w żadnym stopniu nie spełni oczekiwanej roli, czyli nie będzie stymulowało do podejmowania działań w zakresie wzrostu efektywności wykorzystania i ograniczania strat energii w budynkach.

-       Rozporządzenie w wielu miejscach odnosi się do starych wersji norm, co najmniej zastąpionych nowszymi wersjami. Trudno znaleźć uzasadnienie dla takiego podejścia i należałoby sprawdzić, czy nie będzie to mogło być powodem formalnego kwestionowania wartości i ważności świadectw po wdrożeniu systemu.

-       Trudno przyjąć jakiekolwiek uzasadnienie dla stosowania „metody uproszczonej obliczania zapotrzebowania energii pierwotnej dla ogrzewania i wentylacji …”. Czym jest uzasadnione wprowadzenie metody uproszczonej i jakiemu celowi ma służyć? Należałoby się również upewnić, że w każdym przypadku metoda uproszczona generować będzie znacznie niekorzystniejsze wyniki niż zaproponowana metoda pełna. W przeciwnym przypadku będzie nadużywana, tym bardziej, że nie rozporządzenie nie podaje zasad obliczania „średniego współczynnika przenikania ciepła obudowy budynku”.

-       Ocena energetyczna budynku w części dotyczącej zapotrzebowania na energię elektryczną na potrzeby oświetlenia nie odnosi się do normowych (lub ustalonych) wymogów dotyczących wymaganej jakości oświetlenia w budynku, tylko do stanu istniejącego (sankcjonującego ewentualne błędy projektowe, czy inne standardy projektowania, począwszy od początku XX wieku). Z założenia zatem prawidłowo zaprojektowane budynki nowe i nowoczesne uzyskają w tym względzie znacznie gorszą ocenę, niż budynki stare nie spełniające żadnych standardów w zakresie jakości oświetlenia.

-       Biorąc pod uwagę powyższe, wydaje się, że autorzy rozporządzenia trochę stracili z pola widzenia cel, dla którego wprowadza się system certyfikacji budynków i opracowuje rozporządzenia.

Rozporządzenie i system oceny energetycznej budynków ma przede wszystkim umożliwić dokonanie obiektywnego porównania budynków, mieszkań, czy całości techniczno – użytkowych miedzy sobą przy normowych lub ustalonych warunkach użytkowania, a nie dokonanie szacunku rzeczywistej wielkości zużycia energii w stanie istniejącym. Do tego celu służą inne metody i inne podejście.

Ewidentnym nieporozumieniem staje się zatem np. proponowane w Załączniku 3 dopuszczenie (pozostaje mieć nadzieję, że tylko w pewnych przypadkach) „przypadku indywidualnego” i „wyznaczanie indywidualnie wartości EPW,Ref, określając zużycie ciepłej wody na podstawie projektu lub pomiarów oraz czas użytkowania systemu ciepłej wody w ciągu roku jak dla budynku ocenianego” (por. tekst pod Tabelą 7 Załącznika nr 3). Co się zatem stanie w przypadkach, kiedy w restauracji zmieni się kucharz i pomywacze, a dzieci się usamodzielnią i w budynku mieszkalnym wzrośnie odsetek emerytów, którzy z uwagi na możliwości finansowe zużywać będą znacznie mniej wody? Jest to problem chyba nie do rozstrzygnięcia na etapie certyfikacji wg zaproponowanej metodyki.

Chcielibyśmy również nadmienić, że występowanie bardzo dużej ilości innych wątpliwości  i często ewidentnych błędów odnoszących się do kwestii bardzo czasem szczegółowych zgłaszały już do KAPE S.A. przedstawiciele środowisk akademickich i audytorzy energetyczni. Mamy nadzieję, że będą one w dopuszczonym trybie zgłoszone przez te instytucje i osoby do Ministerstwa Infrastruktury i zostaną uwzględnione w toku dalszych prac nad przygotowaniem rozporządzenia.

 

lista pozostałych artykułów w dziale Artykuły Prawo

1 - 12 | 13 - 24 | 25 - 28 | Uwagi do projektu ustawy- Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw Uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw Projekt Rozporządzenia Min. Infr. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego Projekt (z 22.09.2008) Rozporządzenia Min. Infr. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku Projekt Rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Efektywność Energetyczna cz. I - nowy cykl artykułów i informacji dotyczących poprawy efektywności energetycznej budynków Ustawa w sprawie wspierania przedsięwzięć termomodernizacyjnych Największy przekręt trzeciej RP- dyskusja w sprawie budownictwa energooszczędnego Certyfikacja energetyczna budynków - projekt rozporządzenia Certyfikacja energetyczna w Prawie Budowlanym Na drodze do efektywności energetycznej Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lutego 2008 w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego