1. 1 - 12 |
2. 13 - 24 |
3. 25 - 36 |
4. 37 - 48 |
5. 49 - 60 |
6. 61 - 72 |
7. 73 - 84 |
8. 85 - 96 |
9. 97 - 101 |

Audyting energetyczny-podstawy

Audyting energetyczny-podstawy

Jerzy Żurawski

Dolnośląska Agencja Energii i Środowiska

Program seminarium

1. Materiały szkoleniowe

2. Podstawy prawne – ustawa termomodernizacyjna

3. Algorytm postępowania

4. Usprawnienia termomodernizacyjne i diagnostyka

5. Omówienie przykładowego budynku

6. Budowa programów

• Obliczanie U ściany z uwzględnieniem mostków termicznych

• Obliczanie U okien

• Parametry geometryczne budynku

• Programy wspomagające

• Bilans ciepła

7. Organizacja procesu termomodernizacji

• Audyt szacunkowy

• Audyt zgodnie z Ustawą termomodernizacyjną

Historia audytingu energetycznego

• Początki w połowie lat 70-tych XX wieku

Historia audytingu energetycznego

• Początki w Polsce w połowie lat 90-tych XX wieku

Podstawowe akty prawne

1. USTAWA z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych. (Dz. U. Nr 162, poz. 1121) z późniejszymi zmianami: Dz. U. z 2000 r. Nr 48, poz. 550; z 2001 r. Nr 76, poz. 808 i Nr 154, poz. 1800; z 2002 r. Nr 25, poz. 253; z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 i Nr 213, poz. 2157)

2. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 15 stycznia 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego (Dz. U. Nr 12, poz. 114)

USTAWA

z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych.

Art. 1. Ustawa określa:

1) zasady wspierania przedsięwzięć termomodernizacyjnych mających na celu:

a) (1) zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania i budynków służących do wykonywania przez jednostki samorządu terytorialnego zadań publicznych na potrzeby ogrzewania oraz podgrzewania wody użytkowej,

b) (2) zmniejszenie strat energii w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a), do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii określone obowiązującymi przepisami lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,

c) całkowitą lub częściową zamianę konwencjonalnych źródeł energii na źródła

niekonwencjonalne, w tym źródła odnawialne,

a) (3) ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię zużywaną na potrzeby, o których mowa w art. 1 pkt 1 lit. a):

- w budynkach, w których modernizuje się jedynie system grzewczy - co najmniej o 10%,

- w budynkach, w których w latach 1985-2001 przeprowadzono modernizację systemu grzewczego - co najmniej o 15%,

- w pozostałych budynkach - co najmniej o 25%,

b) ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie rocznych strat energii pierwotnej w lokalnym źródle ciepła i w lokalnej sieci ciepłowniczej - co najmniej o 25%,

c) wykonanie przyłączy technicznych do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w celu zmniejszenia kosztów zakupu ciepła dostarczanego do budynków - co najmniej 20% w stosunku rocznym,

d) zamianę konwencjonalnych źródeł energii na źródła niekonwencjonalne,

(4) budynek:

a) budynek mieszkalny,

b) budynek zbiorowego zamieszkania, przez który rozumie się dom opieki społecznej, hotel robotniczy, internat i bursę szkolną, dom studencki, dom dziecka, dom emeryta i rencisty, dom dla bezdomnych oraz budynki o podobnym przeznaczeniu,

c) budynek wykorzystywany przez jednostki samorządu terytorialnego do wykonywania zadań publicznych, stanowiący ich własność,

3) lokalna sieć ciepłownicza - sieć ciepłowniczą dostarczającą ciepło do budynków z lokalnych źródeł ciepła,

4) lokalne źródło ciepła:

a) kotłownię lub węzeł cieplny, z których nośnik ciepła jest dostarczany bezpośrednio do instalacji ogrzewania i ciepłej wody w budynku,

b) ciepłownię osiedlową lub grupowy wymiennik ciepła wraz z siecią ciepłowniczą o mocy nominalnej do 11,6 MW, dostarczającą ciepło do budynków,

5) audyt energetyczny - opracowanie określające zakres i parametry techniczne oraz ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego przedsięwzięcia oraz oszczędności energii, stanowiące jednocześnie założenia do projektu budowlanego,

Szczegółowy zakres audytu energetycznego budynku

§ 4. Audyt energetyczny budynku składa się z następujących części:

1) strony tytułowej,

a) szczegółowe dane identyfikacyjne dotyczące budynku oraz jego właściciela lub zarządcy,

b) podstawowe dane dotyczące audytora koordynującego wykonanie audytu energetycznego, wraz z jego podpisem,

c) podstawowe dane dotyczące współautorów audytu energetycznego,

d) spis treści,

2) karty audytu energetycznego, obejmującej dane ogólne budynku, jego parametry energetyczne oraz zestawienie wyników audytu energetycznego, sporządzonej zgodnie z wzorem podanym w tabeli 2 części 1 załącznika nr 1 do rozporządzenia,

3) wykazu dokumentów i danych źródłowych, z których korzystał audytor, oraz wyszczególnienia wytycznych i uwag inwestora,

4) inwentaryzacji techniczno-budowlanej budynku, zawierającej:

a) ogólne dane techniczne, w tym w szczególności: opis konstrukcji i technologii, nazwę systemu, niezbędne wskaźniki powierzchniowe i kubaturowe, średnią wysokość kondygnacji, współczynnik kształtu,

b) co najmniej uproszczoną dokumentację techniczną, w tym rzuty poziome z zaznaczeniem układu przerw dylatacyjnych oraz stron świata,

c) opis techniczny podstawowych elementów budynku, ścian zewnętrznych, dachu, stropów, ścian piwnic, okien oraz przegród szklanych i przezroczystych, drzwi,

d) charakterystykę energetyczną budynku, to jest informacje o mocy cieplnej zamówionej, zapotrzebowaniu na ciepło, zużyciu energii, taryfach i opłatach,

e) charakterystykę systemu grzewczego, sprawności składowe systemu grzewczego, typ instalacji, parametry pracy, rodzaje grzejników, a dla budynków,

f) charakterystykę instalacji ciepłej wody użytkowej, w tym w szczególności: rodzaj instalacji, opomiarowanie, izolację pionów,

g) charakterystykę systemu wentylacji, w tym w szczególności: rodzaj, typ wentylacji,

h) charakterystykę węzła cieplnego lub kotłowni znajdującej się w budynku,

i) charakterystykę instalacji gazowej, przewodów kominowych, w przypadku gdy mają one wpływ na usprawnienie lub przedsięwzięcie termomodernizacyjne,

j) charakterystykę instalacji elektrycznej, w przypadku gdy ma ona wpływ na usprawnienie lub przedsięwzięcie termomodernizacyjne,

5) oceny stanu technicznego budynku w zakresie istotnym dla wskazania właściwych usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych,

6) wykazu wskazanych do oceny efektywności i dokonania wyboru usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych,

7) dokumentacji wykonania kolejnych kroków algorytmu słu ącego wybraniu optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, z określeniem kosztów na podstawie odpowiednich kosztorysów sporządzonych według metody kalkulacji uproszczonej, określonej w przepisach odrębnych,

8) opisu technicznego i niezbędnych szkiców optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, przewidzianego do realizacji.

§ 5. Algorytm postępowania :

1) krok pierwszy polegający na wskazaniu rodzajów usprawnień termomodernizacyjnych mających na celu zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło:

a) na pokrycie strat przenikania przez przegrody budowlane oraz na ogrzanie powietrza wentylacyjnego,

b) na przygotowanie ciepłej wody użytkowej,

2) krok drugi polegający na:

a) wyborze, według metody opisanej w pkt 1 i 2 części 3 załącznika nr 1 do rozporządzenia, optymalnych usprawnień i wariantów termomodernizacyjnych spośród określonych w pkt 1 lit. a) i b),

b) zestawieniu wybranych usprawnień i wariantów termomodernizacyjnych w kolejności rosnącej wartości prostego czasu zwrotu nakładów, charakteryzującego każde usprawnienie (SPBT),

3) krok trzeci polegający na wyborze optymalnego wariantu poprawiającego sprawność systemu grzewczego,

4) krok czwarty polegający na wyborze optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, a więc pierwszego z kolejnych wariantów, dla którego wartości spełniają odpowiednio wymagania ustawy

Optymalne usprawnienia prowadzące do zmniejszenia strat ciepła przez przenikanie przez ściany, stropy i stropodachy są to usprawnienia, dla których prosty czas zwrotu SPBT przyjmuje wartość minimalną.

Do wyznaczenia optymalnego usprawnienia należy korzystać z zależności określonej wzorem:

Nu - planowane koszty robót zwiazanych ze zmniejszeniem strat ciepła przez

przenikanie dla całkowitej powierzchni wybranej przegrody, zł,

ΔOrU - roczna oszczednosc kosztów energii wynikajaca z zastosowania

usprawnienia termomodernizacyjnego, przypadajaca na poszczególne z n

wykorzystanych zródeł energii, zł/rok.

Wartosc rocznej oszczednosci kosztów energii ΔOrU dla n-tego zródła oblicza sie z

wzoru:

gdzie:

x0,x1 - udział n-tego zródła w zapotrzebowaniu na ciepło przed i po wykonaniu usprawnienia termomodernizacyjnego,

Q0u, Q1u, - roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie przed i po wykonaniu usprawnienia termomodernizacyjnego, GJ/rok,

O0z, O1z - opłata zmienna zwiazana z dystrybucja i przesyłem jednostki energii wykorzystywanej do ogrzewania przed i po wykonaniu usprawnienia termomodernizacyjnego dla n-tego zródła, odpowiadajaca:

IZOLACYJNOŚĆ TERMICZNA PRZEGRÓD, OCENA ENERGETYCZNA BUDYNKU

WSKAŹNIKI I WIELKOŚCI CHARAKTERYZUJĄCE PROBLEM

• Izolacyjność termiczna przegród budowlanych jest charakteryzowana przez:

• opór cieplny R ,współczynnik promieniowania ciepła ,

• Ocena energetyczna budynku jako całości jest wyra ona przez wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło

• , gdzie: QH - zapotrzebowanie na ciepło w całym sezonie grzewczym kWh/a

• V - kubatura części ogrzewanej budynku (m3)

• Wartości graniczne U i E podaje Rozporządzenie. Ministra Gospodarki. Przestrzennej i Budownictwa z 14.12.1994 w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynku.

• Ocena energetyczna budynku jest tak e wyrażana wskaźnikiem sezonowego zapotrzebowania na ciepło odniesionym do

powierzchni użytkowej

• , gdzie: P - powierzchnia użytkowa pomieszczeń w budynku

Straty ciepła w budynku

• Okna

• Dach

• Ściany

• Wentylacja

• Podłoga na gruncie

Ocena energetyczna budynku EA, Ev

• źródła informacji do określenia wartości U przegród i E budynku mogą stanowić:

• projekt budynku

• badanie budowy przegród budowlanych w naturze przez wykonanie odkrywek

• pomiar gęstości strumienia cieplnego i temperatur

• ocena dokonana kamerą termowizyjną

• Informację o słabych punktach i ogólną orientację można uzyskać przez oględziny poszczególnych elementów budynku, a tak e rozmowy z administracją i użytkownikami budynku (dokumentacja fotograficzna).

Jednym z elementów na którym można oprzeć ocenę energetyczną budynku jest jego wiek. Rok budowy pozwala na orientację zarówno co do przybliżonej wartości izolacyjności cieplnej poszczególnych przegród zewnętrznych budynku

Zmiany zapotrzebowania na ciepło

Metodę obliczania wskaźnika przenikania ciepła

U określa norma PN-EN ISO 6946:1999.

Metodę obliczania wskaźnika przenikania ciepła

QH określa norma PN-B-02025:1999.

METODY POMIAROWE

4.1. Wyznaczanie izolacyjności termicznej przegród (współczynnika przenikania ciepła „u”) przez pomiar gęstości strumienia ciepła i temperatur

Izolacyjność termiczną przegród można obliczyć wykonując pomiar gęstości strumienia ciepła „q” oraz mierząc temperaturę po wewnętrznej i zewnętrznej stronie interesującej nas przegrody.

Zasadę pomiaru gęstości strumienia ciepła miernikiem HFM z sondami typu ciepłomierz przedstawiono na rys. 1.

Usprawnienia z grupy 1

Ocieplenie ścian, stropów nad przejazdem, dachów, ścian piwnic.

Wartości rocznego zapotrzebowania na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie:

Q0u, Q1u oblicza się z wzoru:

Q0u, Q1u = 8,64 * 10-5 * Sd * A/R, [GJ/rok]

gdzie:

R - całkowity opór cieplny ocenianej przegrody budowlanej przed i po termomodernizacji, (m2*K)/W, przy czym minimalna wartość oporu cieplnego po termomodernizacji wynosi:

- dla ścian zewnętrznych - 4,00 (m2*K)/W

- dla stropodachów i stropów pod nieogrzewanym poddaszem lub przejazdem - 4,5 (m2*K)/W,

- dla stropów nad nieogrzewanymi piwnicami i zamkniętymi przestrzeniami podpodłogowymi - 2,0 (m2*K)/W

A - powierzchnia całkowita izolowanej przegrody przed i po termomodernizacji, m2,

Sd - liczba stopniodni, obliczona według wzoru, dzień * K/rok.

DOCIEPLENIE ŚCIAN

CEL: Obniżenie strat ciepła przez przenikanie przez ściany zewnętrzne, likwidacja mostków cieplnych i nieszczelności.

PODSTAWOWE ZALETY (EW. WADY): Ocieplenie ścian od zewnątrz :

• skutecznie obniża straty ciepła, likwiduje mostki cieplne i nieszczelności,

• usuwa nieszczelności ściany i tworzy nową estetyczną elewację budynku,

• ogranicza strefę temperatur ujemnych wewnątrz ściany i zwiększa stateczność cieplną ściany ( ściana jest ogrzana i jest akumulatorem ciepła),

• zwiększa trwałość ściany przez ograniczenie możliwości skraplania pary wodnej wewnątrz ściany,

• może być realizowane bez zakłócania użytkowania pomieszczeń.

OBSZAR ZASTOSOWANIA: ściany zewnętrzne wszelkich budynków z wyjątkiem elewacji zabytkowych, elewacji z okładziną kamienną i ścian stojących na granicy parceli.

MOŻLIWE DO OSIĄGNIĘCIA EFEKTY: obniżenie strat ciepła przez przenikanie przez ściany nawet o 90% (zależnie od cech izolacyjności termicznej ścian w stanie istniejącym), a tym samym obniżenie sezonowego zapotrzebowania ciepła do ogrzewania budynku o 20- 40%.

Możliwe jest także poprawienie warunków użytkowania budynku przez usunięcie przyczyny występowania zimnych powierzchni ścian w pomieszczeniach, skraplania pary wodnej na powierzchni całych ścianach lub w miejscach występowania mostków cieplnych. Ocieplenie tworzy jednocześnie nową estetyczną elewację budynku.

USPRAWNIENIA W GRUPIE 1

1. OCIEPLENIE ŚCIAN OD ZEWNĄTRZ

2. OCIEPLENIE ŚCIAN ZEWNĘTRZNYCH OD WEWNĄTRZ

3. OCIEPLENIE STROPODACHÓW WENTYLOWANYCH

4. OCIEPLENIE STROPODACHÓW NIEWENTYLOWANYCH (PEŁNYCH)

5. OCIEPLENIE DACHÓW NAD PODDASZEM OGRZEWANYM

6. OCIEPLENIE STROPÓW POD NIEOGRZEWANYM PODDASZEM

7. OCIEPLENIE DACHÓW I PRZEGRÓD PODDASZY OGRZEWANYCH

8. OCIEPLENIE STROPÓW NAD NIEOGRZEWANĄ PIWNICĄ

9. OCIEPLENIE PODŁOGI NA GRUNCIE

10.OCIEPLENIE PODŁOGI W PIWNICY

Diagnostyka termiczna budynków przy pomocy kamery termowizyjnej

Możliwości zastosowania termowizji do diagnozowania wad termicznych budynków

1. Tak zwane słabe miejsca w budynkach będące często powodem niekorzystnych zjawisk na powierzchniach przegród zewnętrznych bardzo skutecznie można wykrywać za pomocą termowizji.

1

2

3

Diagnostyka termowizyjna

Jest to najbardziej efektywna metoda dająca bardzo szerokie możliwości. Istotne elementy wyróżniające termowizję spośród innych metod diagnostyki cieplnej budynków to:

• możliwość pracy bez potrzeby ingerencji w przegrody (metoda nieinwazyjna),

• duża efektywność i szybkość pracy,

• możliwość pracy nawet w dużej odległości od badanego elementu budynku – badanie miejsc trudno dostępnych (użycie teleobiektywu wydłuża tę odległość do kilkudziesięciu a nawet kilkuset metrów)

Za pomocą termografii można wykrywać:

• wady izolacji termicznej przegród zewnętrznych

• wszelkie mostki termiczne

• nieszczelności umożliwiające ucieczkę ciepła w wyniku zintensyfikowanej wentylacji.

• termografia nie umożliwia bezpośredniej obserwacji jakości izolacji.

Wnioski mogą być wyciągane na podstawie zarejestrowanego na termogramie lub obserwowanego na ekranie kamery pola temperatury.

Na podstawie takiego obrazu można w niektórych przypadkach ocenić także stopień zawilgocenia izolacji termicznej w przegrodzie.

Ocena izolacyjności przegród może być dokonana

• przez porównywanie obrazów termalnych tych przegród oraz poprzez wyznaczanie bezwymiarowych miar izolacyjności termicznej:

– gdy dysponujemy temperaturą wewnętrznej powierzchni przegrody

• Θi , Θe temperatura na powierzchni wewnętrznej i zewnętrznej przegrody

• ti te - temperatura wewnętrzna i zewnętrzna.

Ocena izolacyjności przegród może być dokonana

• -/ gdy dysponujemy temperaturą zewnętrznej powierzchni przegrody

• w którym:

• Θi , Θe temperatura na powierzchni wewnętrznej i zewnętrznej przegrody

• ti te - temperatura wewnętrzna i zewnętrzna.

Na podstawie tak skonstruowanego wskaźnika można klasyfikować przegrody pod względem ich własności termoizolacyjnych nawet wtedy, gdy termogramy wykonane były przy różnych temperaturach wewnętrznych i zewnętrznych. Wy szemu wskaźnikowi Ti możemy przypisać lepsze własności termoizolacyjne przegrody.

Temperatury na termogramie będą poprawne jeżeli:

• prawidłowo ocenimy i wczytamy do pamięci kamery emisyjność badanej powierzchni w zakresie promieniowania podczerwonego.

Poprawne ustalenie współczynnika emisyjności jest możliwe za pomocą metody reperu temperaturowego, która polega na pomiarze temperatury na określonej powierzchni za pomocą dokładnego termometru i ustawieniu współczynnika emisyjności tak aby rejestrowana w punkcie pomiaru temperatura wskazana na termogramie (ekran kontrolny kamery termowizyjnej) była równa temperaturze zmierzonej termometrem stykowym.

Obraz termalny zależy w pewnym sensie od:

• temperatury zewnętrznej i wewnętrznej w momencie rejestracji

• od warunków zewnętrznych (słońce, wiatr, mgła, opady).

Ma to znaczenie przy ocenie przegród jedynie na podstawie termogramów, jeżeli nie są znane warunki w jakich były wykonane.

Podstawowe uwagi:

• Dla przegród od zewnątrz najlepiej wykonywać badania przy niewielkich temperaturach ujemnych

• Dla przegród wewnętrznych przy jak najniższych temperaturach zew.

• Jeżeli wykonujemy badanie w dzień nie może być to dzień słoneczny;

• Badania najlepiej jest wykonywać w nocy, kilka godzin po zachodzie Słońca, przy pogodzie bezwietrznej i bez opadów.

• Trzeba te zwrócić uwagę na zakłócenia mogące być powodowane przez wszelkie źródła ciepła w zasięgu pola widzenia kamery.

• Warunki atmosferyczne nie mają wpływu na termogramy wykonywane od strony wewnętrznej budynków.

• Przy badania stolarki okiennej należy uwzględnić wpływ powłok niskoemisyjnych

Przykładowy wykorzystania kamery termowizyjnej w praktyce audytorskiej Termowizyjna Kontrola Jakości Robót „TeKoJar”

Mostek cieplny

• jest to miejsce w przegrodzie zewnętrznej, które charakteryzuje się zwiększoną w stosunku do pozostałej części przegrody gęstością strumienia cieplnego (zmniejszony jest opór cieplny względem całości przegrody).

• Powodowane jest to wbudowaniem materiału o zwiększonej wartości współczynnika rzewodzenia ciepła , zmianą geometrii lub zmianą grubości warstw przegrody (głownie warstwy izolacji cieplnej) .

Typy mostków cieplnych

Punktowe mostki cieplne – są to miejsca przebicia warstwy izolacji termicznej przegrody elementami konstrukcyjnymi o wysokim współczynniku przewodzenia ciepła , (płaskowniki, wieszaki warstwy fakturowej). Liniowe mostki cieplne – są to miejsca braku, nieciągłości lub pocienienia warstwy izolacji termicznej przegród zewnętrznych o szczególnej geometrii. Typowym miejscem występowania tego typu mostków są: nadproża, obrzeża futryn i oście nic, wieńce ścian zewnętrznych, węzły konstrukcyjne w systemach uprzemysłowionych.

• Istotnymi powodami powstania liniowych mostków cieplnych w odniesieniu do przegród zewnętrznych są:

• lokalne braki izolacji cieplnej

• lokalne pocienienie izolacji cieplnej

Mostki cieplne powstałe w wyniku nieciągłości izolacji termicznej

Mostki cieplne występują najczęściej:

• w przegrodach pełnych

• narożach ścian,

• połączeniach ścian zewnętrznych z wewnętrznymi,

• w okolicach wieńców:

• wieńce stropów nad ostatnią kondygnacją,

• wieńce stropów nad nieogrzewaną piwnicą,

• wieńce stropów nad nieogrzewanymi garażami, przejazdami,

• wieńce stropów między piętrami,

• w okolicach okien i drzwi balkonowych:

• oście a okienne i drzwiowe,

• osadzenie parapetu podokiennego,

• nadproża okienne i drzwiowe,

• miejscu osadzenia płyty balkonowej (przebicie warstwy izolacji płytą balkonową).

Mostki cieplne związane są równie z technologią wykonania obiektu.

W budynkach wznoszonych w technologii tradycyjnej powstają one w wyniku:

• zbyt dużych spoin w murach z elementów drobnowymiarowych (np. gazobeton),

• nieprawidłowego ułożenie warstwy izolacji w ścianie warstwowej (np. w mijankę),

• nieciągłości izolacji termicznej (płyty ocieplenia układane na styk lub z przerwami, a nie na zakład),

• niewłaściwego zaizolowania wieńca w miejscu oparcia stropu na murze,

• braku izolacji przy obrzeżach otworów okiennych i drzwiowych,

• mocowanie stolarki w warstwie konstrukcyjnej lub osłonowej zamiast w warstwie izolacyjnej,

• braku izolacji nadproży,

• przebicia izolacji cieplnej płytą balkonową,

• przebicia izolacji wieńcem stropu ostatniej kondygnacji,

• nieprawidłowej (nieciągłej) izolacji więźby dachowej,

• braku izolacji podłogi nad piwnicami, garażami i przejazdami.

METODY OBLICZENIOWE

gdzie:

• Φ - całkowity strumień cieplny przenikający przez przegrodę, W,

• Φ0 - strumień ciepła przenikający przez przegrodę bez uwzględnienia wpływu mostków cieplnych, W,

• Φl – dodatkowy strumień ciepła związany z występowaniem liniowych mostków cieplnych, W,

• Φp – dodatkowy strumień ciepła związany z występowaniem punktowych mostków cieplnych W.

METODY OBLICZENIOWE

gdzie:

• U – współczynnik przenikania ciepła z uwzględnieniem występowania mostków cieplnych (liniowych i punktowych), W/m2 K,

• U0 - współczynnik przenikania ciepła z bez uwzględnienia wpływu mostków cieplnych, W/m2 K

• Ψln – współczynnik przenikania ciepła w miejscu występowania n–tego liniowego mostka termicznego, W/m K,

• Ln – długość n-tego liniowego mostka termicznego, m.,

• Ψpm - współczynnik przenikania ciepła w miejscu występowania m–tego punktowego mostka termicznego, W/K

• A – pole powierzchni przegrody z potrąceniem powierzchni otworów okiennych i drzwiowych, m2.

Obliczeniowe wskaźniki E badanych bucynków

.

Przykładowe obliczenie mostka termicznego

Wartości dodatków na mostki cieplne w zależności od typu przegrody

SZCZELNOŚĆ OBUDOWY BUDYNKU I JEJ KOMPONENTÓW

Usprawnienia z grupy 2

1. Badanie szczelności obudowy i jej komponentów w obiektach istniejących przeprowadza się za pomocą testów ciśnieniowych.

2. Polegają one na wytwarzaniu nienaturalnie wysokiej różnicy ciśnienia pomiędzy wnętrzem budynku a otoczeniem i jednoczesnym pomiarze strumienia powietrza wtłaczanego lub wyciąganego w tym celu powietrza.

3. Zazwyczaj różnica ciśnienia wytwarzana jest za pomocą specjalnych zestawów pomiarowych wyposażonych w wentylatory o zmiennej charakterystyce.

4. Podczas pomiarów podciśnienie lub nadciśnienie w budynkach dochodzi do 60-75 Pa. Są to wartości ciśnienia przekraczające o rząd wielkości podciśnienie spotykane w trakcie eksploatacji typowych budynków.

5. Pozwala to na redukcję udziału naturalnych sił (różnica temperatury powietrza, wiatr) wywołujących przepływ powietrza przez nieszczelności.

6. Wyniki testów ciśnieniowych przedstawia się w postaci graficznej lub w postaci charakterystyki wykładniczej współczynniki wykładniczej

V-strumien powietrza wtłaczanego lub usuwanego z pomieszczenia,

ΔP-różnica cisnienia powietrza wewnatrz i na zewnatrz budynku,

C, n,- współczynnikami okreslane na drodze aproksymacji.

1. Dopuszczalna maksymalna nieszczelność wyrobów budowlanych montowanych w obudowie budynku np. okien, jest określana przeważnie wielkością strumienia powietrza (w m3/h lub l/s) przenikającego przez 1 m długości szczeliny lub 1 m2 powierzchni okna, przy określonej różnicy ciśnienia.

2. W zależności od kraju, typu okna oraz rodzaju testu stosuje się inne zakresy różnicy ciśnienia (m in. 30, 50, 75, 100, 150, 200, 300, 450, 600 Pa).

3. W Polsce szczelność okien i drzwi balkonowych określana jest przy pomocy współczynnika infiltracji występującego w zmodyfikowanym równaniu potęgowym opisującym charakterystyki elementów przepływowych.

V - strumien powietrza przenikajacego przez element, m3/h

a - współczynnik infiltracji, m3/(h·m·daPa2/3)

l - długosc szczeliny, m

ΔP - różnica cisnienia po obu stronach elementu, daPa

n - wykładnik równania,

Polskie wymagania dotyczące szczelności okien zawiera w warunkach technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Stwierdza się tam, że w pomieszczeniach, w których napływ powietrza zewnętrznego zapewniony jest przez:

nawiewniki okienne współczynnik infiltracji powinien wynosić nie więcej niż 0,3 m3/(h•m•daPa2/3),

a w pozostałych przypadkach powyżej 0,5 lecz mniej niż 1,0 m3/(h•m•daPa2/3).

Jak wietrzyć

1. Zamknięte okno

Świeże powietrze przechodzi przez fugi i różnego typu nieszczelności. W przypadku kiedy mamy do czynienia z szczelnymi budynkami praktycznie takiej wentylacji nie ma. Następstwem tego są miejscowe zabrudzenia, nieprzyjemny klimat w pomieszczeniu, duża wilgotność. Następstwem tego jest najczęściej powstawanie pleśni i grzyba w miejscach chłodniejszych budynku np. narożniki ścian zewnętrznych.

2. Otwarte okno

Wymieniane powietrze dostaje się wiekontrolowane do pomieszczenia, ale wietrzenie działa. Taka wymiana powietrza niesie za sobą utratę energii cieplnej, wychładzanie miejsc (szczególnie zimą) w bezpośrednim sąsiedztwie okna. Wraz ze świeżym powietrzem do pomieszczenia dostaje się hałas pochodzący z taras komunikacyjnych.

3. Zamontowany nawiewnik

Wymieniane powietrze dostaje się do pomieszczenia w sposób całkowicie kontrolowany. Nie mamy do czynienia ze stratami energii cieplnej, a ilość świeżego powietrza dostającego się do pomieszczenia jest regulowana indywidualnie przez użytkownika Wymieniane powietrze dostające się do środka jest wolne od hałasu (urządzenia z tłumieniem hałasu) i od pyłków przenoszonych z tym powietrzem (urządzenia z filtrem). W ten prosty sposób otrzymujemy idealne warunki do pracy i normalnego funkcjonowania.

4. Przykład rozwiązania problemu wietrzenia

Powietrze dostarczane jest do sypialni w sposób kontrolowany poprzez nawiewnik naszej firmy z obiegiem wymuszonym. Świeże powietrze zewnętrzne przechodzi przez sypialnię i pod wpływem małego nadciśnienia przechodzi do łazienki. Tutaj pełni dwojaką rolę. Pierwsza z nich to obniżenie wilgotności względnej w łazience, druga natomiast to przewietrzenie pomieszczenia. Powietrze jest wyrzucane na zewnątrz poprzez nawiewnik grawitacyjny firmy SIEGENIA .

Dane wyjściowe

V= 10m3/hm (10Pa) – wartość współczynnika a

Przykład obliczeniowy:

Okno 1200x1500 mm

Długość fug: 5,4 m

Wydajność przepływu powietrza przy 20 Pa:

V=15 x 5,4 = 81m3/h

Wydajność przepływu powietrza przy 10 Pa:

V= 8 x 5,4 = 43,2 m3/h

Badania porównujące wyniki testów ciśnieniowych z wynikami testów wykorzystujących gazy znacznikowe pozwoliły na opracowanie prostej zależności korelacyjnej łączącej średniosezonową intensywność naturalnej wymiany powietrza ze wskaźnikiem N50

Zaproponowaną wartość mianownika 20 należy traktować jako wartość średnią.

Dla większości przypadków mianownik równania zawiera się w przedziale 10-30, przy czym jako ekstremalne przyjmuje się wartości 6 oraz 40 krotność wymiany powietrza w pomieszczeniu przy 50 Pa; N50

Szacunkowe wielkości wskaźnika N50

Tabela: Orientacyjne wartości efektywnej wentylacji dla różnych sposobów rozdziału powietrza w pomieszczeniach

Zalecenia dotyczące wyboru wartości mianownika w równaniu określającym średniosezonową intensywność wentylacji.

Gdy w analizowanej sytuacji można zastosować przynajmniej dwie charakterystyki z poniżej przedstawionych grup:

1. budynek wysoki,

2. budynek wyeksponowany na działanie wiatru,

3. średnia prędkość wiatru w okresie zimowym większa od 4m/s,

4. nieszczelności rozmieszczone równomiernie.

Mianownik równania wynosi 10 do 20

a gdy w analizowanej sytuacji można zastosować przynajmniej dwie charakterystyki z poniżej przedstawionych grup:

1. domy jednorodzinne w zabudowie szeregowej,

2. budynki osłoniete od działania wiatru,

3. srednia predkosc wiatru w okresie zimowym mniejsza od 4 m/s,

4. nieszczelnosci znajduja sie głównie w górnej czesci budynku.

mianownik równania wynosi 20 do 30

INTENSYWNOŚĆ WENTYLACJI POMIESZCZEŃ

Wymiana okien i modernizacja wentylacji gawitacyjnej

W Polsce intensywność wentylacji pomieszczeń charakteryzowana jest zazwyczaj przez następujące wskaźniki:

1. strumień powietrza doprowadzanego do pomieszczenia [m3/h, m3/s, lub l/s]

2. krotność wymiany powietrza w pomieszczeniu n [h-1] definiowana jako:

V - strumien powietrza doprowadzanego do pomieszczenia, [m3/h]

Vk - „efektywna” objetosc pomieszczenia (z wyłaczeniem przestrzeni, w których nie jest wymieniane powietrza np. zamkniete szafy itp.), [m3]

Wentylacja naturalna. Zdecydowana wiekszosc z nich jest wznoszona bez jakichkolwiek obliczen systemu wentylacji.

•Liczba kanałów wentylacji grawitacyjnej wywiewnej, ich przekroje i typ kratek przyjmowane są rutynowo w oderwaniu od sposobu doprowadzenia powietrza (szczelność okien i ewentualne nawiewniki powietrza).

•Systemy wentylacji naturalnej działające pod wpływem niewielkich sił wymuszających przepływ powietrza są silnie zależne od charakterystyk wielu pomijanych elementów (np. współczynnika infiltracji okien).

Okna i wentylacja

CEL: Obniżenie strat ciepła przez nadmierną (niekontrolowaną) wentylację oraz przez przenikanie przez okna, polepszenie komfortu cieplnego .

PODSTAWOWE ZALETY ,WADY:

obniżenie strat ciepła przez nadmierną wentylację, obniżenie strat przez przenikanie, usunięcie nieszczelności na styku ściana okno, polepszenie komfortu cieplnego, polepszenie izolacyjności akustycznej.

Wadą jest konieczność wykonania nawiewników okiennych lub wentylacji mechanicznej, jednak dotyczy to tylko zbyt szczelnych okien, które charakteryzują się współczynnikiem infiltracji mniejszym ni 0,5 m3/(m•h•daPa2/3), gdy wówczas może okazać się e wentylacja grawitacyjna jest niewystarczająca, lub w ogóle nie działa.

OBSZAR ZASTOSOWANIA

Okna, drzwi balkonowe, powierzchnie przeszklone w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej.

MOŻLIWE DO OSIĄGNIĘCIA EFEKTY: obniżenie strat ciepła przez przenikanie przez okna o 30-65%, zmniejszenie strat na nadmierną, niekontrolowaną wentylację nawet o 50%. Zmniejszenie współczynnika zapotrzebowania na

ciepło do ogrzewania o 15-30%. Poprawa komfortu cieplnego pomieszczeń, poprzez likwidację nadmiernej infiltracji powietrza, likwidację mostków termicznych powstałych poprzez niewłaściwe osadzenie okien, likwidacja zimnych powierzchni okien, które mogły być przyczyną wykraplania się na ich powierzchniach pary wodnej (w przypadku gdy temperatura powierzchni okien od strony wewnętrznej była ni sza ni punkt rosy).

NAWIEWNIKI POWIETRZA

CEL: Zapewnienie prawidłowej wentylacji pomieszczeń poprzez umożliwienie dopływu powietrza zewnętrznego do pomieszczeń. Regulacja strumienia doprowadzanego powietrza w zależności od potrzeb.

PODSTAWOWE ZALETY (EW. WADY):

Zastosowanie nawiewnika powietrza:

umożliwia prawidłową pracę systemu wentylacji naturalnej i mechanicznej wentylacji wywiewnej,

umożliwia regulację strumienia powietrza w zależności od warunków pogodowych oraz wymagań użytkowników,

poprawia jakość powietrza w pomieszczeniach,

ogranicza ryzyko zawilgocenia pomieszczeń,

Zastosowaniu nawiewnika może jednak towarzyszyć:

zwiększenie zużycia energii w przypadku gdy wcześniej pomieszczenia były wentylowane w sposób niewystarczający,

pogorszenie izolacyjności cieplnej i akustycznej okna lub fragmentu ściany.

Wartości rocznego zapotrzebowania na ciepło Q0, Q1, w przypadku gdy doprowadzanie powietrza wentylacyjnego odbywa się przez nawiewniki ścienne, okna lub drzwi, oblicza się z wzoru:

Q0,Q1 = ( 8,64 * Sd Aok U + 2,94 * cr * cw * Vnom * Sd ) * 10-5 , [GJ/rok]

gdzie:

Sd - stopniodni

U, AOk – odpowiednio współczynnik przenikania i powierzchnia okna

Vnom - strumień powietrza wentylacyjnego odniesiony do warunków projektowych dla wentylacji naturalnej, w przypadku braku danych, należy przyjąć minimalny strumień powietrza wentylacyjnego Y obliczony wg zasad podanych w Polskiej Normie dotyczącej wentylacji w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, m3/h,

cr - współczynnik korekcyjny

cw - współczynnik korekcyjny

Wartości zapotrzebowania na moc cieplną q0, q1, w przypadku gdy doprowadzanie powietrza wentylacyjnego odbywa się przez nawiewniki okienne lub ścienne, okien lub drzwi, oblicza się z wzoru:

q0,q1=10-6*AOk*(two-tzo)*U+3,4*10-7*Vobl*(two-tzo),[MW]

gdzie: two, tzo, AOk, U,

Vobl - strumień powietrza wentylacyjnego odniesiony do warunków obliczeniowych dla instalacji ogrzewczych; w przypadku braku danych należy przyjąć minimalny strumień powietrza wentylacyjnego Y obliczony wg zasad podanych w Polskiej Normie dotyczącej wentylacji w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej pomnożony przez współczynnik cm z tabeli 2, m3/h.

Wartości zapotrzebowania na moc cieplną q0, q1, w przypadku gdy doprowadzanie powietrza wentylacyjnego nie odbywa się przez nawiewniki okienne lub ścienne, okna lub drzwi, oblicza się z wzoru:

q0,q1=10^-6*AOk*(two-tzo)*U+1,65*10^-8*a*l*(two-tzo)5/3[MW]

gdzie: two, tzo, AOk, U

a - współczynnik przepływu powietrza przez szczeliny okien lub drzwi przed i po termomodernizacji, określane w oparciu o tabelę 1 części 3 załącznika, m3/(m*h*daPa2/3),

l - długość zewnętrznych szczelin przylgowych okien lub drzwi, przed i po termomodernizacji, m.

.

Sd - liczba stopniodni, obliczona według wzoru (4), dzień * K/rok,

Ld(m) - liczba dni ogrzewania w miesiącu m, określona według Polskiej Normy

WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKÓW PRZEPŁYWU a0, a1

WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKÓW KOREKCYJNYCH DO WYZNACZANIA ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO NA CELE WENTYLACJI, W PRZYPADKU GDY DOPROWADZANIE POWIETRZA WENTYLACYJNEGO ODBYWA SIĘ PRZEZ NAWIEWNIKI ŚCIENNE LUB OKIENNE, NIESZCZELNOŚCI OKIEN LUB DRZWI I JEST OGRZEWANE W POMIESZCZENIU PRZEZ CENTRALNY SYSTEM GRZEWCZY

Skutki wymiany okien jako działania własne

1

2

3

Nowoczesne okna

Obliczenia współczynników przenikania ciepła U dla różnych przegród

z wykorzystaniem programów AGENS GAP-i

Modernizacja c.w.u.

Grupa usprawnień 3

1. Poprawa sprawności systemu

2. Urządzenia zmniejszające zużycie wody

3. Liczniki ciepłej wody

4. Kolektory słoneczne

WYKORZYSTANIE KOLEKTORÓW S£ONECZNYCH

CEL: Zmniejszenie zu ycia energii (konwencjonalnej) do podgrzewania wody użytkowej

PODSTAWOWE ZALETY (EW. WADY) wykorzystania kolektorów słonecznych:

zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło z tradycyjnych źródeł energii zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska, wykorzystanie energii promieniowania słonecznego nie powoduje adnych szkodliwych emisji do otoczenia;

mogą być instalowane jako:

systemy niezale ne od bryły budynku;

lub przy procesach termomodernizacji ścian zewnętrznych i połaci dachu, jako systemy zintegrowane (wbudowane) z bryłą budynku;

mogą być instalowane bez zakłócenia użytkowania pomieszczeń, mogą być kojarzone z istniejącym systemem grzewczym;

nie wymagają ręcznego sterowania, ani specjalnej obsługi.

OBSZAR ZASTOSOWAŃ: podgrzewanie wody użytkowej, podgrzewanie wody w basenach kąpielowych, wspomaganie systemu ogrzewania pomieszczeń

MOŻLIWE DO OSIĄGNIĘCIA EFEKTY:

podstawowe działanie:

obniżenie zapotrzebowania na ciepło po podgrzewania wody użytkowej na poziomie 60 - 65% w skali roku, w czasie lata do 100%;

podgrzewanie wody w basenach kąpielowych w lecie do 100%;

działanie wspomagające:

zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania pomieszczeń na poziomie 10 -30% w zależności od typu kolektorów słonecznych;

mogą przyczyniać się do poprawy estetyki wyglądu budynku, a szczególnie dachu.

SZCZEGÓLNE WYMAGANIA I OGRANICZENIA

Brak jest przepisów krajowych odnośnie kolektorów słonecznych i ich stosowania.

Kolektory mogą być elementem instalacji ciepłej wody użytkowej, instalacji wody basenowej i systemu ogrzewania pomieszczeń. Instalacje grzewcze zawierające kolektory słoneczne muszą spełniać przepisy jakie są stosowane w kraju odpowiednio do systemów w jakich zostały zastosowane, tj. do instalacji c.w.u., wody basenowej, lub c.o.

Elementy zewnętrzne budynku, t.j. ściany zewnętrzne a przede wszystkim dach, na których są instalowane kolektory słoneczne muszą charakteryzować się odpowiednią wytrzymałością, aby ze względów konstrukcyjnych zainstalowanie na nich kolektorów słonecznych było możliwe.

płaskie kolektory cieczowe, wśród których wyróżniamy:

kolektory z nieselektywnymi pokryciami absorberów (pokryte czarną farbą), zalecane do stosowania do niskotemperaturowych systemów działających sezonowo, tj.

niewielkie obciążenia grzewcze występujące w porze letniej;

kolektory z selektywnymi pokryciami absorberów, które umożliwiają efektywne pochłaniane energii promieniowania słonecznego przy znacznym ograniczeniu strat na drodze emisji, zalecane dla większości zastosowań systemów ciepłej wody użytkowej, działających w cyklu rocznym;

niskotemperaturowe kolektory - absorbery, kolektory bez pokryć, które w swej typowej postaci występują jako czarne maty (wykładziny) pochłaniające, stosowane w instalacjach do podgrzewania wody w otwartych basenach kąpielowych;

płaskie kolektory powietrzne, będące swoistym kanałem powietrznym zamkniętym pomiędzy dwoma powierzchniami, z których jedna jest absorberem, często należą do rozwiązań struktury budynku, stanowiąc tzw. bierne systemy słoneczne, mogą być instalowane przy okazji modernizacji ścian zewnętrznych budynku;

kolektory próżniowe, stosowane przy konieczności zapewnienia wyższej temperatury czynnika grzewczego, dzięki zastosowaniu próżni, jako swoistej izolacji, znacznie ograniczono straty ciepła, dzięki czemu charakteryzują się względnie wysokimi sprawnościami, pracują względnie wydajnie nawet w gorszych warunkach nasłonecznienia; jednak e nie wszystkie z oferowanych rozwiązań zapewniają utrzymanie próżni przez wieloletni okres funkcjonowania (życia) systemu,

Grzewcze systemy słoneczne

Słoneczne systemy grzewcze mogą być jednofunkcyjne lub wielofunkcyjne, do

podstawowych funkcji należą:

-podgrzewanie ciepłej wody użytkowej, (c.w.u.)

-podgrzewanie wody w basenach kąpielowych,

-ogrzewanie pomieszczeń (c.o.).

Systemy do podgrzewania wody w lecie przy niewielkich obciążeniach grzewczych mają stosunkowo prostą konstrukcję.

Systemy do podgrzewania wody w basenach i wody użytkowej są nieco bardziej skomplikowane.

Systemy do ogrzewania pomieszczeń są bardziej zło one, a co jest z tym związane są droższe.

Układ systemu może być wspólny, dla wszystkich funkcji, które ma spełniać (np. wspólny dla c.o. i c.w.u.), lub oddzielny dla poszczególnych funkcji.

Energia promieniowania słonecznego jest dostępna okresowo i zachodzi konieczność magazynowania tej energii. Ma to miejsce w zbiornikach akumulacyjnych, w których czynnikiem magazynującym jest woda, magazynowanie ma charakter krótkoterminowy,

tzn. zmagazynowane ciepło wystarcza na 1 -2 dni. Systemy słoneczne są zaopatrzone w automatyczne systemy sterowania i kontroli działaniem poszczególnych elementów systemu słonecznego, im wyższe wymagania grzewcze tym bardziej skomplikowany jest układ i jego sterowanie.

Modernizacja c.o.

Grupa usprawnień 4

METODA WYZNACZANIA OPTYMALNEGO WARIANTU PRZEDSIĘWZIĘCIA TERMOMODERNIZACYJNEGO POPRAWIAJĄCEGO SPRAWNOŚĆ CIEPLNĄ SYSTEMU GRZEWCZEGO

Do wyznaczenia optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego należy korzystać z zależności określonej wzorem:

gdzie: Nco - planowane koszty robót wynikające z zastosowania wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego dotyczącego poprawy sprawności systemu grzewczego , zł,

DOrco - roczna oszczędność kosztów energii wynikająca z zastosowania wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, przypadająca na poszczególne z n wykorzystanych źródeł energii, zł/rok.

Wartość rocznej oszczędności kosztów energii n-tego źródła oblicza się z wzoru:

gdzie:

x0, x1 - udział n-tego źródła w zapotrzebowaniu na ciepło

Q0co - sezonowe zapotrzebowanie budynku na ciepło przed termomodernizacją, GJ/rok,

η0, η1 - całkowita sprawność systemu grzewczego przed i po modernizacji,

wt0, wt1 - współczynniki uwzględniające przerwy w ogrzewaniu w okresie tygodnia

wd0, wd1 - współczynniki uwzględniające przerwy w ogrzewaniu w okresie doby

Całkowitą sprawność systemu grzewczego h0, h1 oblicza się z wzoru:

η0,η1=ηw*ηp*ηr*ηe, (19)

gdzie:

ηw - sprawność wytwarzania ciepła określana zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi kotłów grzewczych wodnych niskotemperaturowych gazowych oraz kotłów grzewczych stalowych o mocy grzewczej do 50 kW lub przyjmowana z tabeli 3 lub z dokumentacji technicznej,

ηp - sprawność przesyłania ciepła określana zgodnie z Polską Normą dotyczącą izolacji cieplnej rurociągów, armatury i urządzeń lub przyjmowana z tabeli 4 lub z dokumentacji technicznej,

ηr - sprawność regulacji systemu grzewczego obliczana ze wzoru (20) lub przyjmowana z dokumentacji technicznej,

ηe - sprawność wykorzystania ciepła przyjmowana z tabeli 5 lub z dokumentacji technicznej.

Sprawnosc regulacji systemu grzewczego hr oblicza sie z wzoru

.

OKREŚLENIE KOSZTÓW PRODUKCJI CIEPŁA

1. WSKAŹNIKI I WIELKOŚCI CHARAKTERYZUJĄCE PROBLEM

Na koszty produkcji ciepła wpływa wiele czynników takich jak: wielkość produkcji, rodzaj stosowanego paliwa, technologia spalania paliwa, stan techniczny źródła ciepła, jego wiek, liczebność personelu itp.

Do podstawowych składników kosztów produkcji ciepła należą:

w grupie kosztów stałych:

1. koszty osobowe

2. amortyzacja majątku trwałego

3. roczne odpisy na remonty i naprawy bieżące

4. koszty finansowe

5. koszty ogólne

w grupie kosztów zmiennych:

1. koszty zakupu paliwa

2. koszty zużycia energii elektrycznej

3. koszty emisji zanieczyszczeń do atmosfery

4. koszty pozostałe (np. zużycia wody, składowania odpadów, zużycia materiałów

pomocniczych, itp.)

1). Koszty osobowe (płace z narzutami):

Kos=n*Wśr*12m-cy [zł/rok]

gdzie:

n-liczba etatów;

Wśr-średnie miesięczne wynagrodzenie brutto (z narzutami) przypadające na jeden etat, (zł/m-c);

2). Amortyzacja majątku trwałego:

Ka = S(rai Ii) [zł/rok]

gdzie:

rai - stawka odpisu amortyzacyjnego (od 0,04 do 0,20) zależna od trwałości i-tego urządzenia (od 25 do 5 lat);

Ii - poniesione nakłady inwestycyjne (materiałowe) na i-te urządzenia o określonej trwałości, (zł);

3). Koszty remontów i napraw bieżących:

Kr=rr*I [zł/rok]

gdzie:

rr - stawka odpisów remontowych i napraw bieżących przyjmowana w granicach od 1,5 do 2% poniesionych nakładów inwestycyjnych;

I - poniesione nakłady inwestycyjne (materiałowe), (zł);

4). Koszty finansowe (kredyty i odsetki):

Kf=rf*K+P+R [zł/rok]

gdzie:

rf - wysokość rocznego oprocentowania zaciągniętego kredytu;

K -wysokość zaciągniętego kredytu, (zł);

P - prowizja banku udzielającego kredyt, pobierana jednorazowo w momencie uruchomienia kredytu, (zł);

R - roczna rata spłaty kredytu, (zł/rok);

5). Koszty ogólne:

Ko = Kz + Kk + Pd + Pm [zł/rok]

gdzie:

Kz - roczne koszty brutto zarządu przedsiębiorstwa, (zł/rok);

Kk - roczne koszty koncesji upoważniających do prowadzenia działalności gospodarczej, (zł/rok);

Pd = Z rp - podatek dochodowy od wypracowanego zysku, (zł/rok);

Z - wypracowany zysk roczny, (zł);

rp - stawka podatku dochodowego w danym roku podatkowym;

Pm - podatki i opłaty miejscowe (np. podatek gruntowy), (zł/rok);

6). Koszty zakupu paliwa:

Kp = B Cp + Kt [zł/rok]

gdzie:

B - roczne zużycie paliwa, (jm/rok) - określane z zależności: B = Q/ (Hi ho)

Q - roczne zużycie ciepła przez odbiorców końcowych, (MJ/rok)

Hi - wartość opałowa stosowanego paliwa, (MJ/jm);

ho = hwhphrhe - całkowita sprawność systemu ciepłowniczego (wg załącznika nr 1 do

rozporządzenia MSWiA);

hw - sprawność wytwarzania ciepła w źródle;

hp - sprawność przesyłu ciepła sieciami zewnętrznymi;

hr - sprawność regulacji instalacji wewnętrznych;

he - sprawność wykorzystania ciepła przez instalacje wewnętrzne;

Cp - jednostkowa cena (netto) paliwa, (zł/jm);

Kt - roczne koszty transportu paliwa (netto), (zł/rok);

jm - jednostka miary stosowana dla danego paliwa (np.: tony, kg, m3);

7). Koszty zużycia energii elektrycznej:

Kel = Eel Cel [zł/rok]

gdzie:

Eel - roczne zużycie energii cieplnej w źródle ciepła, (kWh/rok);

Cel - jednostkowa cena (netto) zużycia energii elektrycznej, (zł/kWh) - wg cennika

Zakładu Energetycznego działającego na danym terenie;

8). Koszty emisji zanieczyszczeń do atmosfery:

Ke = S(mx Cx)

[zł/rok]

gdzie:

mx - roczna emisja poszczególnych zanieczyszczeń (np.: pył, CO, CO2, NOx)powstających przy spalaniu danego rodzaju paliwa, (kg/rok);

Cx - jednostkowa stawka opłat za wprowadzenie do atmosfery danego zanieczyszczenia, (zł/kg) - wg Dz. U. Nr 162/98, poz. 1129.

W przypadku kotłowni opalanych węglem i olejem opałowym (o mocy do 0,5 MW) oraz kotłowni opalanych koksem, drewnem i gazem (o mocy do 1,0 MW) dla określenia rocznych kosztów emisji zanieczyszczeń do atmosfery można stosować następującą zależność:

Ke = B Cj [zł/rok]

gdzie:

B - roczne zużycie paliwa, (jm/rok);

Cj - łączna stawka opłat za wprowadzanie do powietrza zanieczyszczeń powstających ze spalania danego rodzaju paliwa i danego rodzaju kotłów (w przypadku kotłów węglowych), (zł/Mg lub zł/m3) - wg Dz. U. Nr 162/98, poz. 1129.

9). Koszty pozostałe:

- koszt zużycia wody wodociągowej:

Kw=W*Cw[zł/rok]

gdzie:

W - roczne zużycie wody wodociągowej, (m3/rok);

Cw - jednostkowa cena (netto) zużycia wody wodociągowej, (zł/m3);

- koszt składowania odpadów:

Kodp = Bodp Codp [zł/rok]

gdzie: Bodp - ilość odpadów powstających w ciągu roku, (jm/rok);

Codp - jednostkowa cena (netto) składowania odpadów, (zł/jm);

jm - jednostka miary stosowana dla danego rodzaju odpadów.

- koszt zużycia materiałów pomocniczych (np.: smary, środki chemiczne dla

stacji uzdatniania wody itp.):

Km=S*(mi*Ci)[zł/rok]

gdzie:

mi - roczne zużycie i-tego materiału, (jm/rok);

Ci - jednostkowa cena (netto) i-tego materiału, (zł/jm);

jm - jednostka miary stosowana dla danego materiału.

Całkowite koszty produkcji ciepła są sumą powy szych kosztów składowych:

Kc=Kos+Ka+Kr+Kf+Ko+Kp+Kel+Ke+Kw+Kodp+Km[zł/rok]

Natomiast koszt jednostkowy produkcji ciepła określa się z zależności:

Kj=Kc/Q [zł/GJ]

gdzie:

Kc - całkowite koszty roczne produkcji ciepła,(zł/rok);

Q - całkowita, roczna produkcje ciepła, (GJ/rok).

Organizacja procesu termomodernizacji:

-Audyt szacunkowy

-Działania inwestora

-Audyt zgodnie z Ustawą termomodernizacyjną

-Projektowanie

-Rozliczenie inwestycji

-Termowizyjna kontrola jakości robót

-Wykonywanie analiz energetycznych budynku za pomocą programu

Struktura organizacyjna programów

Możliwości

Wykonywanie analizy energetycznej budynku

1. Wykonywanie pre-Audytów

- z wykorzystaniem ankiety zawartej w eVe

- na podstawie roku budowy

- na podstawie zużycia energii

1. Wykonywanie audytów w oparciu o zużycie energii

2. Wykonywanie audytów energetycznych do FOŚ, Ekofunduszu, innych środków pomocowych

3. Wykonywanie audytów energetycznych zgodnie z UT

Program

• służy do wykonywania audytów energetycznych zgodnych z Funduszy Ekologicznych (Ekofundusz, NFOŚiGW, WNOŚiGW, funduszy z UE) zgodnie z Ustawą Termo.

• Wykonanie audytów szacunkowych-preAudytów

• służy do wykonywania analizy ekologicznej planowanych zadań związanych z wdrażaniem technologii energooszczędnych

• umożliwia obliczenie rocznych oszczędności ciepła, procentowego zmniejszenia zapotrzebowania na energię oraz oszczędności kosztów wynikających z zakresu przewidywanej termomodernizacji,

• pozwala przeprowadzić w prosty sposób analizę spłaty kredytu uzależnioną od wysokości zaliczkowania lub kosztów rzeczywistych ciepła odniesionych do 1 m2/miesiąc,

• umożliwia szybką weryfikacji zaliczkowania na c.o.

• weryfikacji ceny za 1m3 ciepłej wody.

Program do wykonywania audytu

Pre-Audyt lub audyt energetyczny wykonywany na podstawie roku budowy

Z wykorzystaniem Agnes i eVe

- obliczenie powierzchni w oparciu o wskaźnik

- przyjęcie współczynnika przenikania ciepła zgodnie z podpowiedziami, możliwa weryfikacja U przez wprowadzenie przeprowadzonych ju zabiegów

- obliczenie audytu energetycznego w eVe z Agnes

Z wykorzystaniem eVe:

- obliczenie powierzchni w oparciu o wskaźnik

- wybranie wskaźnika E w oparciu o rok budowy

- wprowadzenie informacji o zrealizowanych zabiegach

Zależność kubaturowa i powierzchniowa

Obliczono wskaźniki powierzchni przegród w zależności od:

• powierzchni ogrzewanej budynku-wskaźnik powierzchniowy

• w zależności od kubatury ogrzewanej-wskaźnik kubaturowy

Tabela przedstawia wskaźnik powierzchniowy i kubaturowy dla różnych typów budynków